Problem nazewnictwa Morza Japońskiego

Informacje ogólne  

Nazwa “Morze Japońskie” jest jedyną międzynarodowo ustanowioną nazwą dla Morza Japońskiego. Japonia zdecydowanie nie zgadza się z bezpodstawnymi postulatami dotyczącymi zmiany tej nazwy i w celu jej utrzymania wzywa społeczność międzynarodową do lepszego zrozumienia problemu i wsparcia stanowiska Japonii. Stanowisko Japonii jest podzielane przez wiele organizacji międzynarodowych, w tym Organizację Narodów Zjednoczonych.

 

1. Problem nazewnictwa Morza Japońskiego

Morze Japońskie jest terytorium morskim położonym wzdłuż północno-wschodniej części kontynentu azjatyckiego. Od północnej części Oceanu Spokojnego oddzielają go Wyspy Japońskie i Sachalin.

Historycznie nazwa „Morze Japońskie” pojawiła się  po raz pierwszy w okresie od końca 18. wieku do początku 19. wieku w Europie, po czym używana była w niezmienionej formie przez ponad 200 lat. Powszechną praktyką jest nadawanie morzu nazwy głównego archipelagu lub półwyspu, który oddziela go od oceanu. Nazwa „Morze Japońskie” skupia się na tym kluczowym aspekcie geograficznym: to Wyspy Japońskie oddzielają morze od Oceanu Spokojnego. Ten charakterystyczny aspekt geograficzny został powszechnie przyjęty na świecie. Obecnie ponad 97% światowych map, z wyjątkiem tych używanych w Republice Korei i Korei Północnej, stosuje jedynie nazwę „Morze Japońskie”.  

Mimo to, podczas 6. Konferencji ONZ w sprawie Standaryzacji Nazw Geograficznych w 1992 r., Republika Korei i Korea Północna niespodziewanie wystąpiły z wnioskiem o zmianę nazwy „Morze Japońskie”. Kwestia ta była później jeszcze wielokrotnie podejmowana podczas różnych międzynarodowych konferencji, w tym konferencji ONZ i zgromadzenia Międzynarodowej Organizacji Hydrograficznej (IHO).
Republika Korei i Korea Północna twierdzą, iż upowszechnienie nazwy „Morze Japońskie” z początkiem 20. wieku jest wynikiem japońskiej ekspansji i kolonializmu. Z tego powodu postulują, aby właściwa nazwa dla tego terytorium morskiego została zmieniona na używaną w tych krajach nazwę „Morze Wschodnie” lub aby przynajmniej w użyciu pozostawały obie nazwy, tj. Morze Japońskie i Morze Wschodnie. Postulaty Republiki Korei i Korei Północnej są bezpodstawne, a ich forsowanie nieuzasadnione. 

 

2. Bezpodstawne stanowisko Republiki Korei

(1) W ostatnich latach niektóre kraje zaczęły nagle kwestionować słuszność używania jedynej obowiązującej dotąd nazwy „Morze Japońskie” .

Republika Korei i Korea Północna po raz pierwszy zgłosiły sprzeciw wobec stosowania nazwy „Morze Japońskie” podczas 6. Konferencji ONZ w sprawie Standaryzacji Nazw Geograficznych w 1992 r. Chociaż wcześniej nie pojawiały się żadne zastrzeżenia ani w trakcie rozmów dwustronnych, ani na forum międzynarodowym, Republika Korei nagle zaczęła domagać się zmiany nazwy na „Morze Wschodnie” lub jednoczesnego używania obydwu nazw.
 

(2) Taki sprzeciw nie ma podstaw.

a) Stanowisko Korei: Nazwa „Morze Japońskie” rozpowszechniła się w wyniku japońskiego ekspansjonizmu i rządów kolonialnych.

Wyniki analiz map historycznych przeprowadzonych przez rząd Japonii potwierdzają, że nazwa „Morze Japońskie” była szeroko rozpowszechniona już na początku 19. wieku. W tym czasie Japonia prowadziła jeszcze politykę izolacji kraju i nie miała możliwości wywarcia takiego wpływu, by przeforsować używanie nazwy „Morze Japońskie”.  Zatem twierdzenie jakoby nazwa ta rozpowszechniła się w wyniku „japońskiego ekspansjonizmu i rządów kolonialnych” w drugiej połowie 19. wieku jest całkowicie bezzasadne. Co więcej, jak wykazano w punkcie (3), rząd Republiki Korei opublikował ostatnio analizę zawierającą twierdzenia mogące sugerować, że nazwa „Morze Japońskie” nie rozpowszechniła się w wyniku japońskiego ekspansjonizmu i rządów kolonialnych.

b) Stanowisko Korei: Nazwa „Morze Wschodnie” była stosowana na Półwyspie Koreańskim przez ostatnie 2000 lat.

Rząd Republiki Korei nie dostarczył dowodów na potwierdzenie tezy, że nazwa „Morze Wschodnie” była stosowana nieprzerwanie przez ostatnie 2000 lat. Nawet jeśli obecnie nazwa „Morze Wschodnie” jest używana w Korei, to jest to jedynie nazewnictwo lokalne, natomiast „Morze Japońskie” jest jedyną nazwą powszechnie używaną od dłuższego czasu na całym świecie.

c) Stanowisko Korei: ONZ i IHO wydały rezolucje zalecające stosowanie dwóch nazw: „Morze Japońskie” i „Morze Wschodnie”.

Republika Korei twierdzi, że Organizacja Narodów Zjednoczonych i Międzynarodowa Organizacja Hydrologiczna (IHO) wydały rezolucje zalecające stosowanie dwóch nazw: „Morze Japońskie” i „Morze Wschodnie”. Jednakże ani rezolucja III/20 przyjęta podczas Konferencji ONZ w sprawie Standaryzacji  Nazw Geograficznych, ani techniczna rezolucja IHO A.4.2.6 nie zawierają szczególnych zaleceń w sprawie stosowania nazwy „Morze Wschodnie” obok nazwy „Morze Japońskie”. Rezolucje te odnoszą się do obiektów wykraczających poza zwierzchnictwo jednego państwa, takich jak zatoka czy cieśnina, a nie pełnych mórz, jak Morze Japońskie.  Gdyby jedno z państw mających linię brzegową wzdłuż Atlantyku czy Pacyfiku zakwestionowało nazewnictwo tych oceanów, doprowadziłoby to do stosowana wielu nazw, a tym samym zbędnego chaosu.
Co więcej, zgodnie z informacją w punkcie 4, ONZ oficjalnie potwierdziło już swoje stanowisko w tej kwestii zalecając stosowanie nazwy “Morze Japońskie” jako standardowej nazwy geograficznej używanej we wszystkich oficjalnych dokumentach ONZ. Także w publikacji IHO „Limits of Oceans and Seas” („Granice Mórz i Oceanów”) (S-23) występuje tylko jedna nazwa, czyli „Morze Japońskie”. Jasno zatem z tego wynika, że nie ma żadnego zalecenia ze strony ONZ czy IHO dotyczącego stosowania podwójnego nazewnictwa.

d) Brak wiarygodności wyników analizy map historycznych przeprowadzonej przez Republikę Korei

• Utożsamienie nazw „Morze Orientalne” i „Morze Koreańskie” z nazwą „Morze Wschodnie”

W analizie map historycznych przeprowadzonej przez Republikę Korei w 2004 r., gdzie nazwy „Morze Orientalne” i „Morze Koreańskie” traktowane są jako tożsame z „Morzem Wschodnim”, porównana została liczba map historycznych, na których występują wymienione nazwy z liczbą map zawierających nazwę „Morze Japońskie”.
Jest jednak oczywiste, że nazwy „Morze Koreańkie” i „Morze Wschodnie” to odmienne określenia. Co więcej, nazwy „Morze Orientalne” i „Morze Wschodnie” mają różne pochodzenie i znaczenie: „Morze Orientalne” to „morze Wschodu z perspektywy Zachodu”, zaś „Morze Wschodnie” to „morze od wschodniej strony Półwyspu Koreańskiego”. Ponadto, jeśli uważnie przyjrzeć się wynikom tej analizy, wyraźnie widać, że nazwa „Morze Wschodnie” pojawia się zdecydowanie rzadziej niż inne.

• Analiza tych samych materiałów przeprowadzona przez Japonię jest bardziej wszechstronna niż analiza koreańska

Japońska analiza map historycznych znajdujących się we francuskich bibliotekach narodowych objęła 1495 sztuk, zaś koreańska blisko trzykrotnie mniej – zaledwie 515 sztuk, co doprowadziło w konsekwencji do innych wyników (punkt 5). Wyraźnie widać, że analiza przeprowadzona przez Japonię jest bardziej kompleksowa.

(3) Rząd Republiki Korei opublikował wyniki analizy sugerujące, że wycofuje się częściowo ze swojego stanowiska.

W listopadzie 2007 r. koreański Narodowy Instytut Informacji Geograficznej (NGII) podlegający Ministerstwu Budownictwa i Transportu (obecnie Ministerstwo Gospodarki Przestrzennej, Infrastruktury i Transportu) opublikował analizę map historycznych, która zawiera co prawda te same błędy, co analiza rządu Republiki Korei (punkt 2.(2) d), ale na uwagę zasługuje zapis: „od drugiej połowy 19. wieku (po 1830 r.) gwałtownie wzrosła liczba przypadków używania nazwy Morze Japońskie”. Podważa to wcześniejsze stanowisko rządu koreańskiego, że „nazwa „Morze Japońskie” rozpowszechniła się w wyniku japońskiego ekspansjonizmu i rządów kolonialnych” i może być interpretowane jako przyznanie, że nazwa ta była powszechnie używana jeszcze przed aneksją Korei przez Japonię.
 

3. Stanowisko Japonii: Japonia zdecydowanie nie zgadza się z postulatami Republiki Korei

Japonia nie sprzeciwia się stosowaniu nazwy “Morze Wschodnie” przez Republikę Korei na terytorium tego państwa. Jednakże nie może zgodzić się na zmianę używanej obecnie powszechnie na całym świecie nazwy „Morze Japońskie” na stosowana wyłącznie w Korei nazwę „Morze Wschodnie”, ponieważ spowodowałoby to dezorientację i wpłynęłoby negatywnie na bezpieczeństwo w międzynarodowym ruchu morskim. Nazwa „Morze Japońskie” jest jedyną międzynarodowo uznaną nazwą i kwestia ta nie powinna podlegać dyskusji. Japonia zdecydowanie nie zgadza się z postulatami przedstawianymi przez Republikę Korei i Koreę Północną podczas międzynarodowych konferencji, m.in. Konferencji ONZ w sprawie Standaryzacji Nazw Geograficznych (UNCSGN) i zgromadzenia Międzynarodowej Organizacji Hydrograficznej (IHO).

 (1) Inicjatywy podejmowane podczas Konferencji ONZ w sprawie Standaryzacji Nazw Geograficznych oraz zgromadzenia Grupy Ekspertów ONZ do spraw Nazw Geograficznych  

(a) 10. Konferencja Organizacji Narodów Zjednoczonych w sprawie Standaryzacji Nazw Geograficznych (sierpień 2012)
(b) 9. Konferencja Organizacji Narodów Zjednoczonych w sprawie Standaryzacji Nazw Geograficznych (sierpień 2007)
(c) 23. Grupa Ekspertów ONZ ds. Nazw Geograficznych (marzec 2006)
(d) 22. Grupa Ekspertów ONZ ds. Nazw Geograficznych (kwiecień 2004)
(e) 8. Konferencja Organizacji Narodów Zjednoczonych w sprawie Standaryzacji Nazw Geograficznych (sierpień-wrzesień 2002)
 

(2) Inicjatywy podejmowane w Międzynarodowej Organizacji Hydrograficznej (IHO)

Międzynarodowa Organizacja Hydrograficzna (IHO) powstała w 1921 r. i jest organizacją międzyrządową z siedzibą w Monako, w której skład wchodzi 85 krajów członkowskich. Jej celem jest standaryzacja map dróg wodnych (map mórz, map latarni morskich), a także zaangażowanie w przedsięwzięcia naukowe i technologiczne promujące m.in. rozwój metod geodezyjnych i technologii dróg wodnych.
 

(1) Czym są „Limits of Oceans and Seas” („Granice Mórz i Oceanów”)?
„Limits of Oceans and Seas” to publikacja stworzona przez IHO, która zawiera informacje o przebiegu linii granicznych mórz i oceanów i jest podstawą do tworzenia map morskich w wielu krajach. 

(2) Nazwa “Morze Japońskie”
Zarówno pierwsza, wydana w 1929 r.,  jak i obecna, pochodząca z 1953 r. wersja publikacji „Limits of Oceans and Seas” konsekwentnie stosuje jedyną międzynarodowo uznaną nazwę “Morze Japońskie”.
Od lat 90. Republika Korei wnioskuje, aby w mapach używanych przez organizacje międzynarodowe i rządy poszczególnych państw, a także w tych sprzedawanych komercyjnie zastąpić nazwę „Morze Japońskie” nazwą „Morze Wschodnie” lub dopuścić możliwość stosowania tych dwóch nazw jednocześnie. Od 1997 r. Republika Korei zgłasza te postulaty na forum IHO. 

3. Zgromadzenie IHO
Zgromadzenie Międzynarodowej Organizacji Hydrograficznej odbywa się co trzy lata. Ostatnie miało miejsce w kwietniu 2017 r. w Monako.

4. Obecny stan rzeczy i stanowisko Japonii

Republika Korei postuluje zmianę nazwy Morza Japońskiego, jednakże nazwa „Morze Japońskie” niezmiennie funkcjonuje w publikacji „Limits of Oceans and Seas”. Japonia zdecydowanie uważa, iż nazwa “Morze Japońskie” jest jedyną międzynarodowo i historycznie uznaną nazwą dla Morza Japońskiego, a zmiana tego stanu rzeczy nie jest ani potrzebna, ani uzasadniona.  

 

4. Stosowanie nazwy “Morze Japońskie” przez ONZ i USA

ONZ i Rząd Federalny USA oficjalnie stosują nazwę „Morze Japońskie”

(1) Polityka Organizacji Narodów Zjednoczonych wobec stosowania nazwy “Morze Japońskie”

W marcu 2004 r. Sekretariat ONZ potwierdził, iż nazwa “Morze Japońskie” jest standardową nazwą geograficzną i jako taka będzie używana w oficjalnych dokumentach Organizacji Narodów Zjednoczonych.  

 

1. 10 marca 2004 r., w odpowiedzi na zapytanie Rządu Japonii, Sekretariat Organizacji Narodów Zjednoczonych oficjalnie potwierdził, iż nazwa “Morze Japońskie” jest standardową nazwą geograficzną i jako taka będzie używana w oficjalnych dokumentach ONZ. Ponownie potwierdzone zostało tym samym stanowisko w tej sprawie ONZ - organizacji, która jako najpowszechniejsza i najbardziej neutralna na świecie grupuje 192 państw członkowskich, w tym Japonię i Republikę Korei, i stanowi najodpowiedniejsze forum do wyrażania zbiorowej woli społeczności międzynarodowej.
2. W odniesieniu do argumentu, jakoby w przypadku sporu o nazwę geograficzną sprawiedliwym byłoby wprowadzenie możliwości stosowania obu nazw, Sekretariat ONZ wyjaśnia, iż dostrzega szeroko rozpowszechnioną praktykę stosowania jednej nazwy dla Morza Japońskiego i tłumaczy, że podwójne nazewnictwo naruszyłoby dotychczasową praktykę a tym samym neutralność Organizacji,ponieważ stosowanie wyłącznie tej praktyki jest gwarantem obiektywizmu i neutralności.
3. Zasady ustanawiane przez ONZ nie są narzucane innymi organizacjom międzynarodowym, jednakże oczekuje się od społeczności międzynarodowej, w tym różnych globalnych instytucji, ich poszanowania. 

(2) Polityka Rządu Federalnego Stanów Zjednoczonych wobec stosowania nazwy “Morze Japońskie”

1. Amerykańska Komisja ds. Nazw Geograficznych (The US Board on Geographic Names) jest organizacją rządową Stanów Zjednoczonych powstałą w 1947 r. w celu standaryzacji nazw geograficznych stosowanych przez rząd USA. Nazwy geograficzne zatwierdzone przez Komisję są obowiązkowo stosowane (również w publikacjach) przez wszystkie instytucje podległe Rządowi Federalnemu Stanów Zjednoczonych, w tym Departament Stanu.  Innym amerykańskim organizacjom również zdecydowanie zaleca się stosowanie nazewnictwa zatwierdzonego przez Komisję.
2. Nazwa “Morze Japońskie” (Sea of Japan) jest jedyną oficjalnie zatwierdzoną i stosowaną przez Komisję nazwą Morza Japońskiego. Oznacza to, że wszystkie instytucje podległe Rządowi Federalnemu Stanów Zjednoczonych mają obowiązek stosowania tej nazwy. Innym amerykańskim organizacjom również zdecydowanie zaleca się stosowanie nazwy “Morze Japońskie”. 

   

5. Badania map historycznych w różnych krajach świata

Badania map historycznych w różnych krajach świata przeprowadzone przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych Japonii potwierdzają, iż nazwa “Morze Japońskie” jest jedyną międzynarodowo uznaną nazwą dla Morza Japońskiego. 

Badania map historycznych w różnych krajach świata przeprowadzone przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych Japonii wykazały, iż do końca 18. wieku w mapach krajów zachodnich prócz nazwy “Morze Japońskie” funkcjonowały również nazwy ‘Morze Koreańskie”, “Morze Orientalne” i “Morze Chińskie”, jednakże na początku 19. wieku nazwa “Morze Japońskie” zaczęła być stosowana powszechnie.
 

okres: grudzień 2004 - marzec 2005 zbadanych 1213 map	okres: grudzień 2004 - czerwiec 2003 zbadanych 58 map	okres: październik 2003 - styczeń 2004 zbadanych 215 map

 

Morze Japońskie

Morze Koreańskie

Morze Orientalne

Morze Wschodnie

Inne

Uwaga: Analizie poddane zostały mapy zawierające nazwę obszaru Morza Japońskiego.